piątek, 19 sierpnia 2011

Wślizgnął się do jej łóżka demoniczny kochanek

Nieprawdopodobna historia, która wydarzy się naprawdę!

To doprawdy bardzo wzruszająca historia o miłości; dość powiedzieć, że na premierze widowni pociekły łzy. Do samotnej Tajbełe, młodej jeszcze kobiety, która straciła męża i dzieci, nocą przychodzi Hurmizasz, demon-kochanek. Ona, szczęśliwa, kochana i pieszczona, może coś się domyśla, a jednak o nic nie pyta, on zaś zdaje jej czasami relację z tajemnych, demonicznych spraw. Naprawdę zaś Hurmizasz to biedny, nic nieznaczący pomocnik nauczyciela w chederze; kiedy przypadkowo zobaczył nagą Tajbełe, wśliznął się do jej samotnego łóżka, udając demona. I tak zostało.
Do czasu...
W "Tajbełe..." nie ma żartów, gdyż w tej opowieści idzie o materię bardzo osobistą, by nie powiedzieć - intymną. Lecz to, wprawdzie wciągająca i przejmująca, ale tylko pierwsza, zmysłowa sfera tej opowieści i spektaklu, zza której wyłania się inna - spirytualna, duchowa, demoniczna.




Demon to wszak pośrednik między Bogiem a ludźmi, który działa na człowieczą zgubę. Otóż, jak widać, demon nie zawsze działa na zgubę i nie zawsze jest nosicielem zła. Homer utożsamiał demony z bóstwami, a starotestamentowy demon wcale nie musiał nakłaniać do grzechu. Zatem otwiera się tu szerokie pole do spekulacji demonologicznych; najwyraźniej za tym, co się przydarzyło Tajbełe stoją wielowiekowe dociekania mędrców. Jaką naturę ma demon? Kto jest w czyjej skórze: demon - w ludzkiej czy człowiek - w demonicznej. Czy to nie Bóg wysłał do Tajbełe demona Hurmizasza?

A weźmy byka za rogi jeszcze inaczej: demon jako kochanek - czy to nie archetyp kultury ludzkiej? Pojawia się, gdzie okiem sięgnąć, jeżeli okiem na półkę, to niech dłoń weźmie "Mistrza i Małgorzatę", a gdy okiem na ekran, niech będzie zobaczone "Dziecko Rosemary".
Grzegorz Józefczuk, fragment recenzji



Zapraszam na spektakl Państwowego Teatru Żydowskiego z Bukaresztu
"Tajbełe i jej demon" 
do Teatru Żydowskiego 
w Warszawie, 
w niedzielę 28 sierpnia br. 
na godz. 17:00.

TEIBALE ŞI DEMONUL EI / Teatrul Evreiesc de Stat Bucureşti 

 Mistrzowie sceny żydowskiej


„Taibele and Her Demon” – State Jewish Theatre in Bucharest, Romania

Polska premiera spektaklu na podstawie sztuki I.B. Singera „Tajbełe i jej demon”, Eve Friedman, reżyseria: Szabó K. István, muzyka: Horváth Károly, scenografia: Bianca Imelda Jeremias, (przekład na rumuński: Dorina Păunescu); występują: Alexandra Fasolă, Mircea Drîmbăreanu, Geni Brenda, Veaceslav Grosu, Cornel Ciupercescu, Viorel Manole, Nicolae Botezatu - spektakl w jęz. jidysz z tłumaczeniem symultanicznym.

Teatr Żydowski w Bukareszcie funkcjonuje nieprzerwanie od 125 lat, w tym od ponad półwiecza jako instytucja państwowa. Teatr ten zajmuje wyjątkowe miejsce na mapie światowej kultury języka jidysz. Jego najmocniejszą stroną jest wszechstronność aktorów, którzy perfekcyjnie korzystają z bogatego wachlarza artystycznych środków wyrazu. Wizytówką bukaresztańskiej placówki jest siła ekspresji i komunikacji z publicznością. Teatr oferuje swoim widzom szeroki wybór spektakli autorów jidysz, takich jak: Shalom Aleihem, I.L. Peretz, Mendele Moher Sforim, S. Anski i Jacob Gordin. W repertuarze tej instytucji znajdują też dzieła twórców klasyki światowej, np. Ibsena, Moliera, Balzaca, Brechta, Lessinga. Teatr Żydowski w Bukareszcie występował m.in. w USA, Kanadzie, Izraelu, Niemczech, Austrii, Rosji, Szwajcarii i Francji. Zdobył także uznanie krytyków i widzów na wielu międzynarodowych festiwalach.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz